Ka­rel de Gro­te en de Rou­te Char­le­mag­ne in Aken

Ont­dek in Aken een heel bij­zon­de­re be­roemd­heid van Noor­drijn-West­fa­len: De Rou­te Char­le­mag­ne brengt je in de voet­spo­ren van Ka­rel de Gro­te.

De Romeinen hebben hier al hun sporen achtergelaten, maar ook Napoleon en Tsaar Peter de Grote verbleven meermaals in de stad - maar Aken is tot op heden met geen andere naam zo nauw verbonden als met die van Karel de Grote. In 2014 was het de 1200ste keer dat de sterfdag van de invloedrijke heerser werd gevierd en heel Aken had men last van de Karel-koorts. Ook na het jubileumsjaar kunnen geïnteresseerden in de geschiedenis zoals gewend in de voetstappen van Karel de Grote lopen en in Aken een reis door het verleden maken.

Machtscentrum van de westelijke wereld

Het waren ooit de thermen, die Karel de Grote naar Aken hebben gebracht. Lange tijd heeft hij zijn grote rijk, dat grote delen van het Europese continent besloeg, zoals het toentertijd gangbaar was, als reizende koning geleid; zodoende had hij geen vast heerserzetel, maar reisde met zijn gevolg van palts naar palts. Maar ook toen vond hij, vooral in de winter, steeds weer de weg naar Aken, waar hij in de door de Eifel-vulkanen verwarmde thermen een weldadige warmte en ontspanning vond. Vanaf de late jaren tachtig van de 8ste eeuw n.Chr. liet hij zijn lievelingspalts ombouwen tot zijn feitelijke residentie. Van 794 tot aan zijn dood 20 jaar later, verbleef Karel de Grote bijna uitsluitend nog in Aken en maakte de stad daardoor tot het centrum van zijn Europese rijk.

Door de voorkeur van Karel de Grote werd Aken niet alleen het belangrijkste machtscentrum van de westelijke wereld, maar beleefde ook zijn culturele bloei, waarvan men ook vandaag nog bewijzen van kan vinden. Zo is bijvoorbeeld de acht- en zestienhoekige centrale bouw van de toenmalige Mariakerk, die de katholieke koning bij zijn palts liet bouwen, tegenwoordig deel van de wereldberoemde dom van Aken. In 1978 werd het imposante bouwwerk, één van de best behouden monumenten uit de Karolingische tijd, samen met de indrukwekkende domschat als eerste Duitse bouwwerk opgenomen op de Unesco werelderfgoedlijst. Tot op de dag van vandaag volgden met de dom van Keulen, het slot Augustusburg en het bijbehorende jagdslot Falkenlust in Brühl evenals de Essener Zeche Zollverein nog drie andere werelderfgoeden in Noordrijn-Westfalen.

De Dom van Aken als graf van Karel de Grote

In vergelijk met andere Unesco werelderfgoeden in Noordrijn-Westfalen is de Dom van Aken echter zeer bijzonder wat zijn geschiedkundige betekenis betreft. Karel de Grote legde met zijn paltskapel niet alleen de grondsteen voor de latere dom. Binnen zijn muren werden ook meerdere eeuwen lang Duitse heersers gekroond. Na zijn dood op 28 januari 814 werd de paltskerk bovendien ook het graf van Karel de Grote. Als hij 1165 op initiatief van Frederik Barbarossa zalig wordt verklaard, werden zijn beenderen in een voorlopig reliquiaria gelegd, voordat hij in 1215 in de tot op heden nog bestaande Karelschrijn werd geplaatst. De doodskist, waarin Karel de Grote ooit ten grave is gedragen, maakt ook nu nog deel uit van de domschat.

Route en Centre Charlemagne

Sinds het Karelsjaar 2014 kunnen bezoekers van de stad zich in Aken op de Route Charlemagne begeven. De naam Charlemagne betekent hierbij niets anders als Karel de Grote in het Frans. De Route Charlemagne neemt de bezoeker mee op een reis dwars door het unieke culturele erfgoed van de stad. Hij verteld aan de hand van verschillende stations, onder andere iets over de onderwerpen “Geschiedenis”, “Wetenschap”, “Macht” en “Religie”, de ontwikkeling van Aken als Europese stad vraagt naar de toekomst en brengt de bezoeker naar de geschiedkundig meest belangrijke plekken van de stad.

Startpunt van de route is het Centre Charlemagne bij de Katschhof; aldaar wordt de geschiedenis van Karel en de geschiedenis van Aken weer levensecht. Hij staat tussen de beide belangrijkste bouwwerken van de stad: De dom en het stadhuis. In vier tentoonstellingsgebieden legt het Centre Charlemagne de bezoekers de vier belangrijkste tijdperken van de geschiedenis van de stad, van de tijd van Karel de Grote tot aan het heden uit en maakt duidelijk, hoe machtig de stad door de toenmalige heerser Karel de Grote was en hoe zijn keuze voor Aken als residentie de stad heeft bepaald. Historische en kunst-tentoonstellingsobjecten worden in de tentoonstelling met multimediale ensceneringen verbonden en zorgen er zo voor, dat de bezoeker zich helemaal in de geschiedenis rondom Karel de Grote en zijn stad kan verdiepen. Vervolgens brengt de route Charlemagne u verder naar voor de geschiedenis belangrijke plekken zoals de dom, het stadhuis of het Haus Löwenstein. Een station van de Route Charlemagne is ook de Elisenbrunnen, die symbool staat voor de lange thermentraditie in Aken: Meer dan 30 thermale bronnen vindt men in de Akener dalkom en archeologische vondsten tonen aan, dat deze reeds in het neolithicum bekend waren en de mensen ertoe brachten, zich op deze plek te vestigen. Ook tegenwoordig komen nog ontelbaar veel bezoekers om in het gezonde water te baden. Bijvoorbeeld in de in 2001 opgeleverde Carolus Thermen, die met hun naam herinneren aan Karel de Grote.

De heiligdommen van Karel de Grote

Reeds sinds 1349 komen gelovigen op bedevaart naar de domstad, om vier relieken te vereren, die sinds de tijd van Karel de Grote als schat in de dom van Aken worden bewaard en slechts één keer in zeven jaar worden getoond. Volgens de geschiedenis ontving de heerser de relieken rond 800 als cadeau uit Jeruzalem. Hierbij gaat het om de mantel die Maria in de nacht droeg, waarin Jezus werd geboren, evenals de windselen van Jezus Christus, waarmee Maria het kind bescherming bood. Ook het doek, waarin het hoofd van Johannes de Doper na zijn onthoofding werd gelegd en het lendendoek, dat Jezus Christus aan het kruis heeft gedragen, worden ter gelegenheid van de openbaring van de schrijn gedurende tien dagen uit de gouden Mariaschrijn in de dom gehaald. De laatste openbaring van de schrijn vond plaats in 2014.

De schrijn staan net zoals de Karelschrijn in de koorhal, die werd gebouwd om het kronen van de koning en het groeiende aantal bedevaartgangers ruimte te bieden. In 2014 vierde ook de hal een jubileum, hij werd namelijk ter ere van de sterfdag van Karel de Grote in 1414 ingewijd en zodoende vierde hij in 2014 zijn 600-jarig bestaan. Op basis van de grote ramen wordt hij ook wel het “Glashaus Aachens” (glazen huis van Aken) genoemd. De ramen van de hal gelden met een hoogte van 25,5 meter als de hoogste gotische ramen in Europa. Naast de gotische ramen is ook de Akener koningstroon, die Karel de Grote liet bouwen en waarop meer dan 30 Duitse heersers werden gekroond, behouden gebleven. Naast de Karelschrijn en het indrukwekkende mozaïek aan het plafond, behoort hij tot de meest indrukwekkende voorwerpen in de dom, die door de bezoekers kunnen worden bezichtigd.

Openingstijden Centre Charlemagne:
Dinsdag tot en met zondag van 10.00 - 18.00 uur