Jörg Albrecht - Oprichter en artistiek directeur van het Literatuurcentrum, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

Stad, Land, Burcht

Jörg Al­brecht maakt Burg Hüls­hoff hip voor de teo­komst

Jörg Albrecht was nog een teenager toen hij zijn eerste literaire tekst schreef. 'Uitgerekend lyriek.' Eraan denkend, wat hij toentertijd allemaal zo op papier heeft gezet, moet hij zelf gniffelen en voegt er nog snel aan toe: 'Toen ik 19 jaar was, ben ik ermee gestopt.' De tegenwoordig 37-jarige heeft natuurlijk verder geschreven, heeft vier romans gepubliceerd en werd al vroeg onderscheiden met literaire prijzen. Nu zit hij op het terras van Burg Hülshoff in Havixbeck, de geboorteplaats van dichteres Annette von Droste-Hülshoff, en praat met DeinNRW over zijn nieuwe taken als oprichtend directeur en artistiek leider van het 'Center for Literature'. Het is al bijna zo dat de cirkel hier sluit.

  • Kasteel Hülshoff in Havixbeck, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
  • Jörg Albrecht - Oprichter en artistiek directeur van het Literatuurcentrum, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
  • Buste van de dichteres Annette von Droste-Hülshoff, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
  • Op het spoor van Annette von Droste-Hülshoff, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Gezicht op kasteel Hülshoff vanaf de slotgracht, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

Het is een van deze mooie zomerse dagen, als wij Jörg Albrecht bezoeken bij zijn nieuwe werkplek. De hortensia's in het park van Burg Hülshoff bloeien in prachtige kleuren. Wandelaars maken een pauze in de schaduw van een boom. Ze kijken geïnteresseerd naar de buste van de dichteres en genieten van het uitzicht op het nagenoeg behouden gebleven Renaissance-ensemble met herenhuis, voorburcht en het mooie paviljoen aan het einde van de allee, die vanaf de burcht direct naar het bos loopt. Annettes theehuisje. In de gracht rondom de burcht zwemmen de eenden gemoedelijk rond, duiken af en toe en strekken het staartje in de lucht om een beetje af te koelen. Een groep fietsers wacht in de tussentijd op de binnenplaats totdat ze de burcht mogen betreden. Zelfs meer dan 30 graden Celcius heeft ze er niet vanaf gehouden, om zich tijdens hun tocht door het Münsterland de rijk uitgeruste bibliotheek van de adelige familie von Droste-Hülshoff en de vele persoonlijke herinneringen van de dichteres te bewonderen. Andere dagjesmensen blijven nog kort staan voor het buitenproportioneel grote, artistieke portret van de dichteres bij de ingang van de voorburcht, om zich dan een plekje onder een parasol te veroveren in het kleine burchtcafé. Weer anderen zoeken direct afkoeling in de gewelfkelder.

Detail van het kasteelcomplex van Schloss Hülshoff, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

'Dat is toch heerlijk', zegt onze gastheer ineens en kijkt om zich heen, alsof hij de schoonheid van deze plek iedere keer weer opnieuw ontdekt. Een plek van historisch belang, die hij wil bewaren en hip wil maken voor de toekomst.

"Zo een schat moet je een keertje hebben gezien, een plek waar mensen graag zijn en waar je zelf iets aan toe kunt voegen en gasten kunt uitnodigen."

Dat klinkt naar ontspannen werken. Maar niet heus. Want Albrecht is niet als 'burchtheer' naar Havixbeck gekomen. Of om iemand het hof te maken. De man met de ronde bril, baseball-cap en de zorgvuldig verzorgde baard heeft een missie, of nog beter: een visie. Onder zijn leiding moet Burg Hülshoff een multifunctioneel evenementen- en tentoonstellingslocatie worden, waar geen grenzen tussen de genres bestaan. Zijn taak hierbij: 'De transformatie te bedenken, oude patronen te doorbreken en nieuwe perspectieven te ontwerpen.'

Jörg Albrecht op de zolder van de voorburcht, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

"De transformatie te bedenken, oude patronen te doorbreken en nieuwe perspectieven te ontwerpen."

 

Dr. Jörg Albrecht

Close-up, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

Po­ë­zie en po­li­tiek

Om dit proces van 'events, onderzoek en resideren' te starten, heeft de 37-jarige begin van het jaar de levendige metropool Berlijn de rug toegekeerd en gekozen voor een leven in het Münsterland. Sommigen in zijn omgeving heeft deze stap waarschijnlijk versteld doen staan, maar Albrecht, opgegroeid in Dortmund, weet de regio te waarderen. Tientallen kastelen en burchten staan hier als bij een parelketting achter elkaar en nauwelijks een regio kan beter met de fiets worden ontdekt als de landelijke omgeving rondom de studentenstad Münster.

'Veel mensen onderschatten het land', zegt Albrecht, nog voordat we ernaar kunnen vragen. 'Maar wat betekent stad en land überhaupt? Wat is tegenwoordig anders dan nog tien jaar geleden? Wat zorgt ervoor dat de plaatsen zo zijn, als ze zijn? Dat zijn vragen, waar wij ons hier mee bezig houden.' Antwoorden erop heeft hij nog niet gevonden. 'Maar daarom ben ik dus ook hier', zegt Albrecht en ziet bij zijn werk absoluut overeenkomsten met de werken van Annette von Droste-Hülshoff. Zij was het tenslotte, die ooit van de burcht een plek van poëzie en de scherpzinnige reflectie van de wereld maakte. Haar bewonderaar noemt haar niet alleen een 'taalmagiër'. Ze vooral indruk op hem gemaakt, doordat de stukken ook al iets met de ontwikkeling van de stad, met de rol van de vrouw, met natuur, religie en tenslotte ook met de globalisering te maken hebben. 'Alle onderwerpen, die ons tegenwoordig ook bezig houden.'

Impressies & video's

Dros­te-Mu­se­um in het Burg Hüls­hoff

Close-up, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Droste Museum in kasteel Hülshoff, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Rijk gevulde bibliotheek in het Droste Museum, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Het Droste Museum geeft een levendig inzicht in de levensstijl van de Münster adel in de tijd van het Classicisme en Biedermeier., © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Voorouderlijke Galerij Droste-Museum Kasteel Hülshoff, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Historisch ridderpantser in het Droste Museum, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Op het spoor van Annette von Droste-Hülshoff, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Droste Museum in kasteel Hülshoff in Havixbeck, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Aan het einde van de laan staat een paviljoen: Annette's theehuis, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

"Maar wat betekent stad en land überhaupt? Wat is tegenwoordig anders dan nog tien jaar geleden? Wat zorgt ervoor dat de plaatsen zo zijn, als ze zijn? Dat zijn vragen, waar wij ons hier mee bezig houden."

Dr. Jörg Albrecht

Jörg Albrecht, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

Albrecht wil daarom niet alleen collega-auteurs naar zijn nieuwe thuishaven halen en lezingen organiseren. De burcht moet ook een plek voor andere soorten kunst zoals theater, performances, muziek, media en architectuur worden. De nieuwe huisheer wil spannende debatten over de maatschappelijke onderwerpen stimuleren en nodigt alle bezoekers uit, deel te nemen aan het proces. Gestart werd de ombouw van de plek met een rijke geschiedenis in dubbele zin in de herfst met een literatuur-volksfeest 'Schaustellen', een soort culturele kermis waarbij de burcht centraal staat. Video's werden op wanden geprojecteerd en een buitengewoon grote luchtdrukhamer symboliseerde het begin van de bouwwerkzaamheden. Evenementen zoals Lecture Performance, Sprachlabor, Klangcomic en een audio-installatie met de titel 'Dienstbare Geister' worden nog tentoon gesteld.

Dr. Jörg Albrecht - Oprichter en artistiek directeur van het Literatuurcentrum, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.
Uitzicht op de voorburcht: Schloss Hülshoff in Havixbeck, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

On­der­zoeks­in­sti­tuut ge­pland

Het zal vast en zeker nog een paar jaar duren, totdat ook de ruimtelijke ombouw af is. De voorburcht, een oude veestal, is reeds ontmanteld, de vloer is nog zanderig. Er hangen alleen nog maar een paar oude zekeringskasten. Bij wijze van uitzondering neemt Albrecht ons vandaag mee naar het nog iets verrotte zolder. Nog zo'n schat, waar hij de mensen toegang tot wil verschaffen. Want hopelijk kunnen hier binnenkort internationale kunstenaars hun zicht op de wereld presenteren. In een ander gedeelte van het gebouw moeten verblijven en vergaderingsruimtes ontstaan. En misschien op een gegeven moment ook een kantoor voor Jörg Albrecht. Want nog staat zijn bureau in Münster. 'In de burcht is op het moment gewoon nog geen plaats', legt de man uit, die zich pas kortgeleden de drie woorden Liberté, egalité, diversité op zijn rechter onderarm heeft laten tatoeëren. Vrijheid, gelijkheid, diversiteit.

Drie woorden, die niet alleen het levensmotto van de literair en acteur beschrijven. Ze geven ook dat weer, wat op Burg Hülshoff in de komende jaren moet gebeuren. Naast events en discussies, nieuwe formaten en experimenten geldt de focus in het 'Center for Literature' natuurlijk ook de erfenis van de voormalige dochter van het huis. Een keer per jaar worden haar, net zoals in het verleden, de Doste-dagen gewijd. Bovendien is het opzetten van een Droste-onderzoeksinstituut gepland, dat de dichteres 'uit de regionale omgeving moet halen en toegankelijk moet worden gemaakt voor een internationaal publiek.' Allemaal toekomstmuziek? Nog. Maar de eerste steen is gelegd, en met Jörg Albrecht hebben ze de juiste 'opdrachtgever' gevonden.

Jörg Albrecht in de bibliotheek van het Droste Museum, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

Drie vra­gen aan Dr. Jörg Al­brecht

West­fa­len, het Ruhr­ge­bied of te­rug naar de wor­tels

Meneer Albrecht, u heeft 48 uur vrij. Wat zou u in deze tijd absoluut willen doen in Noordrijn-Westfalen?
Jörg Albrecht: Als ik eens zoveel tijd heb, bezoek ik mijn vrienden en mijn familie in de Ruhrpott en in het Rheinland. Allereerst ga ik natuurlijk naar mijn ouders naar Dortmund, daarna reis ik verder naar Bochum. Daar bezoek ik mijn petekind. Ik heb ook nog familie in Düsseldorf en op het platte land, tussen Keulen en Bonn.

Welke plaats in Noordrijn-Westfalen heeft u weer opnieuw ontdekt?
Jörg Albrecht (lacht): Ik moet het gewoon zo zeggen. Burg Hülshoff natuurlijk. Wat anders? Hier ontdek ik iedere dag weer iets nieuws. En dat zal de komende jaren alleen nog maar toenemen. De plaatsen veranderen stukje voor stukje. Wat we hier doen, is dus eigenlijk een geprogrammeerde wisseling van het perspectief.

Uw persoonlijke lievelingsplek in Noordrijn-Westfalen.
Jörg Albrecht: Zonder twijfel de Ruhr-universiteit in Bochum. Het is daar gewoon fantastisch. Ik vind het waanzinnig mooi... ook de fantastische architectuur.

Fa­vo­rie­te spots en tips van Jörg

Ruhr­ge­bied, Rijn­land en Burg Hüls­hoff - na­tuur­lijk

De binnenplaats van het klooster Dalheim, © Tourismus NRW e.V.

Cul­tuur in NRW

lees meer
Halde Hohewad, © Tourismus NRW e.V.

Ruhr­ge­bied

lees meer
Stadskern Keulen, © Sanny Zoekt Geluk

Keu­len en Rhein-Erft-Kreis

lees meer
Martje Saljé Türmerin, © Ralph Sondermann, Tourismus NRW e.V.

Martje Sal­jé - de to­ren­wach­ter van Mün­ster

Ont­dek meer over de eni­ge to­wer­kee­per van Duits­land

Meer Stories uit NRW