We­wels­burg in Bü­ren

De eni­ge drie­hoe­ki­ge burcht van Duits­land in nog al­tijd ge­slo­ten bouw­wij­ze her­in­nert met twee ten­toon­stel­lin­gen aan ver­ga­ne tij­den. His­to­ri­sche ten­toon­stel­lings­stuk­ken in de zuid- en oost­vleu­gel ma­ken de ont­wik­ke­ling van het prins­bis­dom Pa­der­born. Op het voor­plein van de burcht brengt een her­in­ne­rings- en ge­denk­plaats ver­schei­de­ne gru­we­lij­ke da­den van de na­ti­o­naal­so­ci­a­lis­ten on­der de aan­dacht, die van­af 1933 rond­om het re­nais­san­ce­kas­teel langs de We­ser wer­den ge­pland en uit­ge­voerd.

Een donker hoofdstuk uit de Duitse geschiedenis legt zijn schaduw over de Wewelsburg in Büren, maar misschien is deze juist daarom een bezoekje waard als historische leer- en ervaringsplek, boven het Alme-dal: Delen van de zogenaamde Schutzstaffel (SS) (beschermingsafdeling) van de NSDAP verbleven tussen 1933 en 1945 in het renaissancekasteel uit de 17e eeuw langs de Weser, wat Reichsführer-SS Heinrich Himmler wilde ombouwen in een centrale ideologische verzamel- en opleidingsplek.

Hij liet een concentratiekamp bouwen in de wijk Wewelsburg, om de geplande verbouwingswerkzaamheden tijdens de Tweede Wereldoorlog te kunnen verwezenlijken. Minstens 1285 mensen verloren hun leven in de buurt van de historische muren, die op bevel van Himmler in maart 1945 werden opgeblazen en pas enkele jaren na het einde van de oorlog stukje voor stukje weer werden opgebouwd.

Tegenwoordig herinnert het voormalige wachthuis op het plein voor de burcht met de vaste tentoonstelling 'Ideologie und Terror der SS' (ideologie en terreur van de SS) nog altijd aan de gruwelijke daden, die in de directe omgeving werden begaan of gepland. De herinnerings- en gedenkplaats maakt de geschiedenis van de SS met tentoonstellingsstukken zoals documenten, uniformen of bouwtekening omvangrijk zichtbaar. Een deprimerend gevoel is nog altijd merkbaar tijdens een interessante rondleiding door de vertrekken.

In de Wewelsburg vindt iedereen die geïnteresseerd is in cultuur en geschiedenis momenteel in de zuid- en oostvleugel nog een museum, het gemoderniseerde Historisches Museum van het hoogstift Paderborn. Het richt zijn blik op de ontwikkeling van het prinsbisdom, maar ook op het ontstaan van de enige driehoekige burcht van Duitsland in nog altijd gesloten bouwwijze.

Wie de geschiedenis van de omgeving en in het bijzonder die van de burcht eens onder de loep wil nemen, kan dat doen in de jeugdherberg op de Wewelsburg. Met meer dan 200 bedden, vergaderruimtes en een sporthal is het een populair overnachtingsdoel in de regio. Van hieruit kunnen uitstekend tochten in de nabijgelegen omgeving worden gepland. Bezienswaardigheden zoals het Hermannsdenkmal in Detmold of de Externsteine bij Horn zijn uitermate geschikte locaties voor een dagtripje.