Tourismus NRW e.V.
Luid krakend zetten de grote waterwielen zich in beweging voor de bezoekers. Net als vroeger, toen er in de meer dan 100 smederijen en slijperijen in de Bergische Städtedreieck hard en met de hand werd gewerkt. Vele hebben intussen plaatsgemaakt voor de industrie, maar verschillende van de voormalige smederijwerkplaatsen zijn bewaard gebleven en opengesteld voor bezoekers. Tijdens een excursie krijgen de bezoekers een inzicht in het traditionele handwerk. Hetzelfde geldt voor de Niederrhein. Hier is het echter niet het water maar de wind die de molens aandrijft, waar op bezoekdagen meel wordt gemalen en de geur van versgebakken brood over het vlakke landschap blijft hangen.
Tourismus NRW e.V.
Schot en korrel
De geur van vers gebakken brood
Ze zien er niet alleen mooi uit in het weidse, vlakke landschap - voor het grootste deel zijn ze ook nog volledig functioneel: De historische windmolens van de Niederrhein vertellen verhalen uit het verleden en lokken bezoekers met hun traditionele producten. De Alte Mühle Donsbrüggen in Kleve verkoopt zijn volgens traditioneel recept gebakken steengebakken brood. De grootste molen aan de Niederrhein, de Kalkarer Mühle aan de Hanselaer Tor, biedt in zijn bakkerij zelfgemalen en zelfgebakken speltspecialiteiten aan. De musea van beide molens geven inzicht in de geschiedenis van de Nederrijnse molens.
www.muehle-donsbrueggen.jimdo.com | www.kalkarermuehle.de
Helaas is er vandaag geen meel meer vers van de molensteen in de 800 jaar oude watermolen in Erftstadt-Gymnich bij Bonn. De waterwielen staan sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog stil. Toch staat de molen vandaag nog in al zijn glorie te schitteren. Liefdevol gerestaureerd, noemt de molen zich nu "Natuurparkcentrum" en herbergt de tentoonstelling "Van graan tot brood", die de bezoekers alles vertelt over de bijzonderheden van de Erft, de geschiedenis van de molens en de taken van boer, molenaar en bakker. Gekoppeld aan de rondleiding is een cursus in de opleidingsbakkerij. Hier leren de deelnemers stap voor stap hoe heerlijk brood wordt gemaakt en kunnen ze na afloop hun meesterwerkjes mee naar huis nemen. Onderdeel van het natuurparkcentrum Gymnicher Mühle is ook het 1,5 hectare grote waterbelevenispark, waar vooral de kleine gasten zich kunnen verheugen op vele speelstations. De herberg Gymnicher Mühle biedt een prachtig uitzicht op de kruidentuin en Rijnlandse specialiteiten uit de keuken van het restaurant.
www.naturparkzentrum-gymnichermuehle.de
Tourismus NRW e.V.
In de smisse
Aangedreven door waterkracht
Als laatste nog werkende smederij in het Gelpedal ratelt het waterwiel van de Steffenshammer nog net zo als in vroegere tijden. Met behulp van waterkracht worden hier sinds 1746 werktuigen, klein ijzerwerk en veredeld staal gesmeed. Tegenwoordig hoeft niemand hiermee zijn brood te verdienen, want de oude smeedhamer is alleen nog in gebruik voor demonstratiedoeleinden. Bezoekers kunnen nu zien hoe ambachtslieden op historische wijze klein gereedschap smeden met de zogenaamde staarthamer, die wordt aangedreven door het waterwiel. Van april tot oktober opent de hamer elke derde zaterdag van de maand zijn deuren.
www.steffenshammer.de
Sinds de 14e eeuw wordt Solingen beschouwd als het centrum van de messenproductie. De scherpe messen werden vroeger gemaakt in de werkplaatsen van de slijpers, de zogenaamde “Kotten“, die hun draaiende slijpstenen aandreven met behulp van waterkracht. Verscheidene van de 109 slijphutten die vroeger in de beek- en riviervalleien stonden, staan er nu nog en vertellen de bezoekers veel over het traditionele ambacht van messenslijperij. De “Wipperkotten“ of “Balkhauserkotten“ nemen de bezoeker mee naar lang vervlogen tijden en geven een authentiek inzicht in het werk met de slijpsteen.
www.wipperkotten.de | www.balkhauser-kotten.de
De laatste van zijn soort in het hele stadsgebied van Wuppertal zijn de “Manuelskotten“. Het is de enige slijperij die nog door een waterwiel kan worden aangedreven. Waar vroeger onafhankelijke slijpers, die de “kotten“ per uur huurden voor hun ambacht, gereedschap maakten, is nu nog slechts één slijper actief. Op afspraak leidt hij bezoekers rond in de fabriek en geeft hij hen inzicht in de traditionele productie van klein berggereedschap. Met zijn ongewoon uitgebreide uitrusting, waaronder een waterwiel, een voormalige stoommachine, een diesel- en elektrische motor en een generator, weerspiegelt de rond 1850 gebouwde “Manuelskotten“ de hele geschiedenis van de energieproductie in de afgelopen eeuwen.
www.manuelskotten.de
