FAQ’s over bier in NRW

Welke brouwerijen zijn er in Noordrijn-Westfalen?
Er zijn veel brouwerijen in NRW, van grote, internationaal bekende brouwerijen tot kleine, ambachtelijke brouwerijen. De Duitse brouwersvereniging schat dat er in 2023 ongeveer 130 zijn. Daarmee staat NRW in een deelstatenvergelijking op de derde plaats wat betreft brouwerijdichtheid. Alleen al de brouwersvereniging van Keulen telt 17 leden, terwijl 30 brouwerijen lid zijn van de brouwersvereniging van NRW.

Welk bier wordt het meest gedronken in NRW?
In Noordrijn-Westfalen stromen Pilsner, Alt en Kölsch regionaal in zeer uiteenlopende hoeveelheden. Met een aandeel in de bierproductie van ongeveer 75 procent is Pilsner echter een van de populairste soorten, gevolgd door Alt en Kölsch. Alt en Kölsch hebben overigens meer gemeen dan vaak wordt gedacht: terwijl Pilsner een bier van lage gisting is, zijn beide Rijnlandse specialiteiten bieren van hoge gisting. Dit betekent dat de gist bovenop drijft.

Hoeveel soorten bier zijn er in totaal in NRW?
Het aantal biersoorten loopt waarschijnlijk in de honderden als alle variaties en seizoensbrouwerijen worden meegerekend. Het is echter bijna onmogelijk om een exact aantal te bepalen, omdat de biersoorten bijna net zo divers zijn als de mensen die er wonen. Traditionele bieren zoals Pilsner, Kölsch en Altbier zijn een hoofdbestanddeel, maar ze worden aangevuld door een groeiend aantal ambachtelijke bieren en seizoensgebonden specialiteiten. Daarnaast zijn er steeds meer microbrouwerijen en ambachtelijke bierbrouwerijen die een breed gamma aan biersoorten aanbieden, waaronder tarwebieren, IPA's, stouts, zure bieren en vele andere.

Sinds wanneer wordt er in NRW bier gebrouwen?
De Germaanse stammen brouwden in de vroege Middeleeuwen al bier voor eigen gebruik en cultusrituelen. Terwijl de kerstening rond 1000 na Christus voortschreed, ontwikkelde het brouwen in regionale kloosters zich tot een volwaardige kunst. In de 15e en 16e eeuw verschoof de bierproductie steeds meer van het platteland naar de steden. De buitenlandse handel in deze sector begon te bloeien. Aan het einde van de 17e eeuw werd uit verschillende gilden een gilde gevormd. De industrialisering in de 19e eeuw leidde tot een echte “boom” in het brouwen. Veel bedrijven die vandaag de dag in NRW nog steeds succesverhalen schrijven, werden in deze tijd opgericht. Voorbeelden zijn de familiebrouwerij Stauder in Essen, de brouwerij Diebels in Issum en de privébrouwerij Strate in Detmold.

Wat is het populairste bier in NRW?
Het ”populairste” bier kan verschillen naargelang regio. Kölsch wordt gedronken in Keulen, terwijl Altbier de duidelijke favoriet is in Düsseldorf. Deze voorkeuren zijn vaak diep geworteld in de lokale cultuur. Maar algemeen populaire Duitse merken zoals Veltins, Warsteiner en Krombacher, die worden geproduceerd in de regio's Sauerland en Siegerland, zijn ook erg populair in NRW.

Wat maakt de bierbeleving in Noordrijn-Westfalen uniek?
NRW biedt een unieke biercultuur die varieert van traditionele brouwerijen tot moderne ambachtelijke bierbars. Hier kan men kennismaken met biertradities die men nergens anders ter wereld vindt: Vers gebrouwen Kölsch vindt men bijvoorbeeld alleen in de Domstad, want volgens de Kölsch-conventie mag het alleen in Keulen worden gebrouwen. In de Niederrhein vindt men de wortels van zijn donkere tegenhanger met moutsmaak: de brouwerij Bolten in Korschenbroich wordt beschouwd als de oudste Alt-bierbrouwerij ter wereld. 

Welke beroemde brouwerijen kan men in NRW bezoeken?
In NRW vindt men een aantal van de beroemdste brouwerijen van Duitsland. Hiertoe behoren bijvoorbeeld de brouwerijen in Keulen met hun beroemde Kölsch, de brouwerijen in Dortmund die bekend staan om hun exportbier en de oude binnenstad van Düsseldorf met zijn Altbiertraditie. Veel brouwerijen bieden rondleidingen en proeverijen aan.

Wat zijn de typische gerechten in een brouwerij?
Voor nieuwkomers heeft het menu in de brouwerij veel verrassingen in petto. Bijvoorbeeld de “Halve Hahn”. Miljoenen bezoekers aan Keulen hebben zich erop verheugd een halve kip te bestellen – en wat kregen ze? Een roggebroodje met een dikke plak kaas (en mosterd), geserveerd met een zelfvoldane grijns van de “Köbes” (ober). Pas ook op met Kölsch-kaviaar, want het is niet wat de naam doet vermoeden. In plaats van de edele visseneitjes serveert men in dit geval een stevige bloedworst met veel spekblokjes. Maar kaviaar past sowieso beter bij champagne dan bij bier.

Welke culinaire specialiteiten worden aanbevolen?
De regionale keuken in NRW vult de bierervaring perfect aan. Typische gerechten die men in de brouwerij moet proeven, zijn bijvoorbeeld Rijnlandse sauerbraten, “Himmel und Ääd”, oftewel gebakken bloedworst met aardappelpuree en appelcompote of “Krüstchen”, schnitzel op brood met spiegelei en salade. Natuurlijk zijn er ook vegetarische gerechten, zoals de “Halver Hahn” (zie hierboven).

Wat is een “Stößchen” of “Stössje”?
Het “Stößchen” is een klein glas van 0,1 liter en een specialiteit uit Dortmund. Tegenwoordig is het een veelgebruikte verkoopeenheid, vooral in de cafés rond de Alter Markt, ook al staat het vaak niet op het menu.

“Stössje” zijn ook bekend in Keulen en omgeving. Het wordt vaak gebruikt door herbergiers of “Köbes” om een door de gast aangeboden Kölsch op te drinken zonder de gebruikelijke hoeveelheid van een Kölner “Stange” (0,2 liter).

Waar moet men nog meer rekening mee houden in de brouwerij?
Na de eerste bestelling gaat het verder zonder woorden: als het glas leeg is of zo goed als leeg, brengt de “Köbes” ongevraagd een nieuw. Maar op een gegeven moment is zelfs de meest bierrijke avond voorbij. Dan kan men de “Köbes” vertellen dat men wil betalen. Of men kan blijven communiceren zonder woorden – en gewoon het bierviltje bovenop het lege glas leggen. En de “Köbes” zullen het weten.

En welke rol speelt NRW in de Duitse biercultuur?
Noordrijn-Westfalen speelt een zeer centrale rol in de biercultuur, zowel vroeger als nu. De oudste Altbierbrouwerij ter wereld staat al sinds 1266 in Korschenbroich in de regio Niederrhein. De kleine privébrouwerij Bolten brouwt er al generaties lang het handgemaakte Ur-Alt. Andere brouwerijen uit NRW hebben naam gemaakt met Pilsner: Krombacher, Warsteiner en Veltins, drie van de tien grootste brouwerijen in Duitsland, hebben hun hoofdzetel in Noordrijn-Westfalen. NRW draagt ook aanzienlijk bij aan de diversiteit en levendigheid van het Duitse bierlandschap met Kölsch en Altbier en talrijke brouwerijen en traditionele brouwerijen.